Διαστρωμάτωση κινδύνου

Διαστρωμάτωση κινδύνου

Κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ: Επίδραση και περιορισμοί

Τα τελευταία 80 χρόνια ο προσυμπτωματικός έλεγχος με κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ είχε τεράστια επίδραση στην υγεία των γυναικών. Τα τελευταία 60 χρόνια, από τότε που η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (American Cancer Society – ACS) προώθησε τη συμπερίληψη του τεστ ΠΑΠ στον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας,1 η χρήση του τακτικού προσυμπτωματικού ελέγχου με κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ, σε συνδυασμό με τη διάγνωση και τη θεραπεία των προκαρκινικών βλαβών, έχει συμβάλει στη μείωση κατά 80% της επίπτωσης και της θνησιμότητας του καρκίνου του τραχήλου σε χώρες με συστηματικό προσυμπτωματικό έλεγχο.2 Ο HPV αποτελεί κοινό ιό. Προβλέπεται ότι το 80% των γυναικών θα εκτεθούν στον ιό κάποια στιγμή στη ζωή τους.3 Παρά το γεγονός αυτό, μόνο το 2020 διαγνώστηκαν 604.127 νέα περιστατικά και 341.831 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους λόγω του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.4 Για τη μείωση των ποσοστών επίπτωσης και θνησιμότητας πρέπει να δοθεί εν μέρει προσοχή στον προσυμπτωματικό έλεγχο, τη διαλογή και τη διαχείριση των γυναικών που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου. Επιπλέον, η πλειονότητα των θανάτων από καρκίνο του τραχήλου συμβαίνει σε χώρες με χαμηλά έως μεσαία εισοδήματα, όπου δεν υπάρχουν οι υποδομές που απαιτούνται για να υποστηρίξουν την κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ σε ευρεία κλίμακα.5 Είναι απαραίτητες νέες λύσεις για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, ώστε να αυξηθεί η πρόσβαση των γυναικών και να εφαρμοστούν οι βέλτιστες στρατηγικές πρόληψης.

Οι περιορισμοί της κυτταρολογικής εξέτασης ΠΑΠ

Αν και το τεστ ΠΑΠ έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τον προσυμπτωματικό έλεγχο σε χώρες με οργανωμένα ή ευκαιριακά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, υπάρχουν περιορισμοί και μειονεκτήματα στη μεμονωμένη χρήση της κυτταρολογικής εξέτασης ΠΑΠ.

  • Περιορισμένη ευαισθησία: Η κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ έχει περιορισμένη ευαισθησία. Όταν χρησιμοποιείται χωρίς συμπληρωματικές εξετάσεις, υπάρχει πιθανότητα ελλιπούς διάγνωσης της νόσου.6,7,8,9
  • Υποκειμενική ερμηνεία: Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων του δείγματος βασίζεται στις μεμονωμένες κρίσεις των κυτταρολόγων, γεγονός που μπορεί να διακυβεύσει την αναπαραγωγιμότητα. Παρέχονται κατευθυντήριες οδηγίες, αλλά δεν υπάρχουν οριστικά, αντικειμενικά πρότυπα.2,10
  • Σφάλματα στην ερμηνεία: Ενδέχεται να προκύψουν ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα στην περίπτωση που ο κυτταρολόγος δεν ανιχνεύσει τα μη φυσιολογικά κύτταρα. Ενδέχεται επίσης να προκύψουν ψευδώς θετικά αποτελέσματα στην περίπτωση που τα φυσιολογικά κύτταρα κατηγοριοποιηθούν εσφαλμένα ως μη φυσιολογικά.2
  • Ποιότητα δείγματος: Κατά την παρασκευή των δειγμάτων σε επίχρισμα, ενδέχεται να μην επαρκεί η ποιότητά τους για την παροχή αποδεκτής ανάλυσης.11

Τα προβλήματα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε υπερεκτίμηση ή υποεκτίμηση του κινδύνου. Η υπερεκτίμηση του κινδύνου μπορεί να οδηγήσει σε περιττές εξετάσεις ή θεραπείες. Αυτό ενδεχομένως αποτελεί ιδιαίτερο ζήτημα για τις νεότερες γυναίκες, για τις οποίες οι εξετάσεις είναι συχνά ψευδώς θετικές και η θεραπεία των ύποπτων βλαβών μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη γονιμότητα και την κύηση. Η υποεκτίμηση του κινδύνου μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερήσεις ή στην απουσία δράσης, γεγονός που θα μπορούσε να αποτρέψει ή να διακυβεύσει τη θεραπεία.

Μια φυσιολογική κυτταρολογική εικόνα δεν σημαίνει πάντα απουσία καρκίνου: έως και ένα τρίτο των καρκίνων του τραχήλου εμφανίζεται σε γυναίκες που έλαβαν φυσιολογικά αποτελέσματα από το τεστ ΠΑΠ 8,9

 

Υπεράσπιση του πρωτοβάθμιου προσυμπτωματικού ελέγχου για HPV

Η ανακάλυψη του HPV ως αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έφερε την επανάσταση στις στρατηγικές πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου.6,12 Το τεστ HPV DNA αποτελεί πιο ευαίσθητο δείκτη για τον μελλοντικό κίνδυνο της υγείας του τραχήλου σε σύγκριση με τη μεμονωμένη εξέταση με τεστ ΠΑΠ.13 Για την ακρίβεια, οι κορυφαίοι ιατρικοί σύλλογοι των ΗΠΑ (ACOG,14 ASCCP,15 SGO,16 ACS17) υποστηρίζουν πλέον τον πρωτοβάθμιο προσυμπτωματικό έλεγχο για HPV ως επιλογή για τον προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του τραχήλου σε γυναίκες ηλικίας 25 ετών και άνω.

Υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν την εξέταση για HPV υψηλού κινδύνου (hrHPV) ως πρωτοβάθμιο προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας:

  • Στον πρωτοβάθμιο προσυμπτωματικό έλεγχο, η εξέταση για hrHPV έχει αποδειχθεί ότι είναι περισσότερο ευαίσθητη από την κυτταρολογία στην ανίχνευση των αλλοιώσεων ≥CIN2 και ≥CIN3.13
  • Υπάρχει η δυνατότητα να εντοπιστούν οι ασθενείς που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς το 70% των καρκίνων του τραχήλου προκαλείται από τους γονότυπους 16 και 18 του HPV.18

Η ευαισθησία είναι ζωτικής σημασίας στον πρωτοβάθμιο προσυμπτωματικό έλεγχο για HPV

Υπάρχει ο κίνδυνος ελλιπούς διάγνωσης της νόσου εάν δεν ανιχνευτεί η σχετική κλινικά μόλυνση από hrHPV στον πρώτο κύκλο προσυμπτωματικού ελέγχου ρουτίνας. Οι μη ανιχνευμένες μολύνσεις ενδέχεται να εξελιχθούν σε καρκίνο.

 

*Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες των ΗΠΑ, κάθε 3-5 έτη, πολλές άλλες χώρες ακολουθούν μεσοδιάστημα 5 ετών

Γονοτύπηση HPV: Αναγνώριση των γυναικών που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο

Οι γονότυποι 16 και 18 του HPV ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προκαρκινικών βλαβών και καρκίνου του τραχήλου από άλλους γονότυπους.19 Συνεπώς, η εστίαση σε αυτούς τους γονότυπους παρέχει στους ιατρούς χρήσιμες πληροφορίες στις οποίες μπορούν να βασιστούν για να λάβουν αποτελεσματικές θεραπευτικές αποφάσεις. Με τη διάκριση των γονότυπων 16 και 18 από άλλους τύπους HPV υψηλού κινδύνου είναι δυνατός ο εντοπισμός των γυναικών που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης αλλοιώσεων ≥CIN315, καθώς και όσων θα επωφελούνταν από την κολποσκόπηση.

 

Οι γυναίκες με θετικό αποτέλεσμα για στέλεχος HPV υψηλού κινδύνου μπορούν να επωφεληθούν από ένα τεστ διαλογής με βάση τους βιοδείκτες, το οποίο μπορεί να εκτελεστεί στο ίδιο δείγμα που συλλέχθηκε για τον προσυμπτωματικό έλεγχο για HPV DNA ή για κυτταρολογική εξέταση ΠΑΠ. Η άμεση διαλογή μπορεί να παρέχει περισσότερες πληροφορίες έγκαιρα, ώστε να βοηθήσει στα επόμενα βήματα των κλινικών αποφάσεων.

Πατήστε εδώ για να μάθετε περισσότερα για την κυτταρολογική εξέταση CINtec® PLUS.

  1. https://www.cancer.org/cancer/cancer-basics/history-of-cancer/cancer-causes-theories-throughout-history11.html (πρόσβαση στις 11 Ιανουαρίου 2021).
  2. National Cancer Institute. Cervical Cancer Screening (PDQ®). https://www.cancer.gov/types/cervical/hp/cervical-screening-pdq (πρόσβαση στις 29 Απριλίου 2020)
  3. Chesson HW, Dunne EF, Hariri S, Markowitz LE. The Estimated Lifetime Probability of Acquiring Human Papillomavirus in the United States. Sex Transm Dis. 2014;41(11):660–4.
  4. Cancer Today, International Agency for Research in Cancer (IARC) GLOBOCAN 2020 Registry: https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/cancers/23-Cervix-uteri-fact-sheet.pdf (accessed 11 January 2021)
  5. Arbyn M, Weiderpass E, Bruni L, Sanjosé S de, Saraiya M, Ferlay J, et al. Estimates of incidence and mortality of cervical cancer in 2018: a worldwide analysis. Lancet Global Heal. 2019;8(2):e191–203.
  6. Saslow D, Solomon D, Lawson HW, et al; for the ACS-ASCCP-ASCP Cervical Cancer Guideline Committee. American Cancer Society, American Society for Colposcopy and Cervical Pathology, and American Society for Clinical Pathology screening guidelines for the prevention and early detection of cervical cancer. CA Cancer J Clin. 2012;62:147-172.
  7. Barcelos AC, Michelin MA, Adad SJ, Murta EF. Atypical squamous cells of undetermined significance: Bethesda classification and association with Human Papillomavirus. Infect Dis Obstet Gynecol. Epub 2011 Jun 29.
  8. Andrae B, Kemetli L, Sparén P, et al. Screening-preventable cervical cancer risks: evidence from a nationwide audit in Sweden. J Natl Cancer Inst. 2008;100(9):622-629.
  9. Leyden WA, Manos MM, Geiger AM, et al. Cervical cancer in women with comprehensive health care access: attributable factors in the screening process. J Natl Cancer Inst. 2005;97(9):675-683.
  10. Stoler MH, Schiffman M, Group for the ASC of USSILTS (ALTS). Interobserver Reproducibility of Cervical Cytologic and Histologic Interpretations: Realistic Estimates From the ASCUS-LSIL Triage Study. Jama. 2001;285(11):1500–5.
  11. Strander B, Andersson-Ellström A, Milsom I, Rådberg T, Ryd W. Liquid-based cytology versus conventional Papanicolaou smear in an organized screening program : a prospective randomized study. Cancer. 2007 Oct 25;111(5):285-91. doi: 10.1002/cncr.22953. PMID: 17724676.
  12. Rijkaart DC, Berkhof J, Rozendaal L, et al. Human papillomavirus testing for the detection for high-grade cervical intraepithelial neoplasia and cancer: final results of the POBASCAM randomized controlled trial. Lancet Oncol. 2012; 13:78-88.
  13. Wright TC, Stoler MH, Behrens CM, Sharma A, Zhang G, Wright TL. Primary cervical cancer screening with human papillomavirus: End of study results from the ATHENA study using HPV as the first-line screening test. Gynecol Oncol. 2015;136(2):189–97.
  14. Practice Bulletin No. 168: Cervical Cancer Screening and Prevention, Obstetrics & Gynecology: October 2016 – Volume 128 – Issue 4 – p e111-e130 doi: 10.1097/AOG.0000000000001708
  15. Perkins RB, et al. 2019 ASCCP Risk-Based Management Consensus Guidelines for Abnormal Cervical Cancer Screening Tests and Cancer Precursors. J Low Genit Tract Dis. 2020;24(2):102-31 doi: 10.1097/LGT.0000000000000525
  16. Huh WK, Ault KA, Chelmow D, Davey DD, Goulart RA, Garcia FAR, et al. Use of primary high-risk human papillomavirus testing for cervical cancer screening: Interim clinical guidance. Gynecol Oncol. 2015;136(2):178–82.
  17. Saslow D, Andrews KS, Manassaram‐Baptiste D, Smith RA, Fontham ETH, Group the ACSGD. Human papillomavirus vaccination 2020 guideline update: American Cancer Society guideline adaptation. Ca Cancer J Clin. 2020;70(4):274–80.
  18. Sanjose S de, Quint WG, Alemany L, Geraets DT, Klaustermeier JE, Lloveras B, et al. Human papillomavirus genotype attribution in invasive cervical cancer: a retrospective cross-sectional worldwide study. Lancet Oncol. 2010;11(11):1048–56.
  19. Clifford GM, Smith JS, Aguado T, Franceschi S. Comparison of HPV type distribution in high-grade cervical lesions and cervical cancer: a meta-analysis. Brit J Cancer. 2003;89(1):101–5.